Circulaire economie
Groeien met de beschikbare hulpbronnen
Cradle to Cradle® en Circular Design Rules
De overgang van een lineaire economie naar een circulaire economie vereist van bedrijven een fundamentele heroverweging van hun processen. Uit de focus op circulaire productcycli ontstaan ook voor Zumtobel nieuwe groeikansen. Wij ontwikkelen innovatieve producten en diensten op het gebied van recycling en herstelling, hergebruik en herverwerking.
De voorwaarde voor succes is de integratie van de principes van de circulaire economie in het productdesign en de managementprocessen vanaf het begin. De Circular Design Rules (CDR), die Zumtobel in nauwe samenwerking met designstudio EOOS en adviesbureau EPEA heeft ontwikkeld, helpen daarbij. Daarnaast is ook een externe duurzaamheidscertificering volgens de Cradle to Cradle® standaard essentieel.
Een pilootproject voor circulaire economie met EUROSPAR & Caritas
In samenwerking met Carla, een sociale onderneming van Caritas, werd het TECTON-verlichtingssysteem van Zumtobel getest als een voorbeeld van de principes van een circulaire economie. Doel van dit proefproject was om samen met Voestalpine en Spar een duurzaam demontageproces en een efficiënt systeem voor retourlogistiek te ontwikkelen.
Een andere kijk op een klimaatneutraal Europa
Bestaande productontwikkelingsprocessen opnieuw uitvinden en duurzamer maken: waar komt die noodzaak vandaan? Het antwoord ligt in de visie op een klimaatneutraal Europa in 2050. Om dit ambitieuze doel te bereiken, rekent de Europese Unie op uitgebreide financieringsprogramma's voor duurzame en toekomstgerichte bedrijven en hun producten. Die programma's hebben alles te maken met de 'EU Green Deal'. Daarnaast overweegt de EU deze onderwerpen binnen het kader van haar eigen wetgeving: het bekendste initiatief in deze context is de 'EU-taxonomie'. Die waarborgt dat er in de toekomst financiering beschikbaar is voor met name marktpartijen die zich inzetten voor duurzaamheidsdoelstellingen en die hun bedrijfsmodel verder willen ontwikkelen in lijn met de circulaire economie.
Geïnspireerd door de natuur: het Cradle to Cradle®-concept
Twee toonaangevende pioniers op het gebied van circulaire economie zijn Michael Braungart en William McDonough, auteurs van het boek 'Cradle to Cradle: Remaking the Way We Make Things'. De term die ze hebben bedacht, betekent letterlijk: 'Van oorsprong tot oorsprong'. Cradle to Cradle® is gemodelleerd naar de natuur en verwijst naar het feit dat biologische cycli geen afval produceren. Voorbeeld: de bladeren die in de herfst van de boom vallen, dienen in de lente als humus. Producten die in overeenstemming met het Cradle to Cradle®-concept zijn ontworpen, moeten naar deze analogie aan het einde van hun productlevenscyclus worden hergebruikt en worden opgenomen in nieuwe biologische of technische cycli. De ideeën uit het Cradle to Cradle®-concept hadden grote invloed op het huidige begrip van de circulaire economie in Europa – en inspireerden Zumtobel om zijn eigen Circular Design Rules (CDR) te ontwikkelen.
Verminderen. Hergebruiken. Recyclen.
Circulaire economie – een definitie
Het conceptuele model achter de circulaire economie wil economische groei combineren met een zo laag mogelijk verbruik van natuurlijke, niet-hernieuwbare hulpbronnen. Het doel van de circulaire economie is om effectief en duurzaam om te gaan met grondstoffen. Aan de ene kant betekent dit dat de productie van afval wordt vermeden, en aan de andere kant moet ervoor worden gezorgd dat grondstoffen die al zijn gebruikt, weer in de productcyclus terechtkomen – hetzij door middel van reparaties, hergebruik, herfabricage of recycling. Een product wordt aan het einde van zijn levenscyclus dus niet verwijderd, maar de bestaande productgeneratie dient als 'voedingsbron' voor de volgende nieuwe levenscyclus. De zogenaamde 'drie R's' ('Reduce. Reuse. Recycle') worden vaak aangehaald om deze inspanningen te beschrijven: Verminderen. Hergebruiken. Recyclen.
Bedrijven die in lijn met de circulaire economie handelen, zijn niet alleen duurzamer, maar profiteren ook van aanzienlijke economische voordelen: bedrijven die plannen maken met betrekking tot circulariteit en hergebruik of herfabricage van waardevolle grondstoffen kunnen besparen op materiaalkosten, prijsschommelingen opvangen en aanbodtekorten voorkomen.
Cradle to Cradle®productcertificering
Het Cradle to Cradle® Products Innovation Institute werd in het leven geroepen door de grondleggers van het concept en verder ontwikkeld door EPEA. Tegenwoordig biedt het Cradle to Cradle®-productcertificering aan. Het instituut in San Francisco geeft een voldoende strenge certificeringsstandaard uit. Op dit moment is versie 4.0 beschikbaar. Om de Cradle to Cradle®-certificering te behalen, moet rekening worden gehouden met vijf verschillende aspecten. De eerste twee aspecten – 'materiële gezondheid' en 'productcirculariteit' – houden verband met het product zelf; de overige drie – 'bescherming van schone lucht en klimaat', 'water- en bodembeheer' en 'sociale rechtvaardigheid' – houden productiebedrijven verantwoordelijk. Bedrijven kunnen een Cradle to Cradle®-certificering aanvragen voor producten die inherent circulair zijn ontworpen. Afhankelijk van de prestaties van een bedrijf kunnen verschillende certificeringsniveaus worden behaald.
Streven naar certificering
Certificering volgens de huidige Cradle to Cradle® Standard 4.0 is complex, tijdrovend en duur. Zumtobel doet er echter alles aan om te zorgen dat geselecteerde nieuwe producten aan de normen van de certificeringsorganisatie voldoen. Het bijbehorende certificaat is allereerst een internationaal erkend en onafhankelijk bewijs van onze voortdurende duurzaamheidsinspanningen. Onze klanten kunnen er daardoor op vertrouwen dat de producten die ze kopen toekomstbestendig zijn en volledig zijn geoptimaliseerd voor de circulaire economie. Ten tweede helpt het Cradle to Cradle®-certificeringsproces ons ook om na te denken over onze inspanningen, om bepaalde problemen diepgaand te onderzoeken en om nog beter te worden op het gebied van duurzaamheid.
Beoordelingsniveaus voor de Cradle to Cradle®-certificering
Tijdens het certificeringsproces moet bewijs worden geleverd voor de volgende vijf aspecten:
- Materiële gezondheid
- Circulariteit van producten
- Zuivere lucht en klimaatbescherming
- Water- en bodembeheer
- Sociale rechtvaardigheid
„Ontwerpen voor de circulaire economie houdt in dat je de levenscyclusscenario's van een spotje ontwerpt en daarnaast de vorm, kleur en materialen kiest. VIVO II gaat veel verder dan de eis voor goede recycleerbaarheid. Wij willen de levensduur verdubbelen door revisie, maar ook ondersteuning bieden bij onderhoud, verzorging en hergebruik.”
Circulaire ontwerpregels voor nieuwe producten
‘Cradle to Cradle®’ is een universele standaard met dezelfde eisen voor producten en diensten in alle sectoren. Zumtobel hanteert daarnaast zijn eigen regels voor circulair ontwerpen om zo goed mogelijk aan de behoeften van de verlichtingsindustrie en van de klanten te voldoen: we sloegen de handen ineen met adviseurs van EPEA Zwitserland en met ontwerpstudio EOOS onder leiding van Harald Gründl om 'Circular Design Rules' (CDR) van Zumtobel te ontwikkelen, en werkten de regels in eigen beheer verder uit.
De belangrijkste onderdelen van de Circular Design Rules:
De CDR zijn bedoeld om de gezondheid van materialen en productcirculariteit te evalueren. Daarmee beslaan ze twee van de vijf beoordelingsniveaus voor Cradle to Cradle®-certificering.
Ze zijn speciaal afgestemd op de constructie van armaturen. De milieuvriendelijke VIVO II-armaturenserie diende als proefproject om deze zelfopgelegde reeks regels vast te stellen en te formuleren.
Sinds mei 2021 moeten de Circular Design Rules worden toegepast op alle nieuwe productontwikkelingen bij Zumtobel. Het is belangrijk de regels geen statische set vormen, maar een basisconcept dat voortdurend op intelligente wijze wordt aangepast en geoptimaliseerd op basis van praktijkervaring en veranderende wettelijke kaders.
Tegelijkertijd willen we met onze Circular Design Rules concrete doelen bereiken die drie aspecten ondersteunen: circulaire inkoop, circulair ontwerp en circulaire systemen.
Circulariteit als pijler van de strategie van de Zumtobel Group
Circulaire bedrijfsmodellen worden steeds belangrijker in de verlichtingsindustrie. Een voorbeeld hiervan is de EU-richtlijn inzake ecologisch ontwerp, waarin ook de verordening inzake enkelvoudige verlichting is opgenomen. De richtlijn biedt gebruikers onder meer gegarandeerd recht op reparatie – en heeft dus een direct effect op de levensduur van een armatuur.
We zijn ons ervan bewust dat de komende transformatie van een lineaire weggooi-economie naar een circulaire economie ook een fundamentele verandering vereist in de bedrijfsstrategie en in de manier waarop werknemers denken en handelen. Niet toevallig is de circulaire economie een van de drie pijlers van de duurzaamheidsstrategie van de Zumtobel Group – naast klimaatneutraliteit en partners naar keuze. Drie sleutelbegrippen die worden ondersteund door ambitieuze doelen: de Zumtobel Group wil als bedrijf in 2025 klimaatneutraal zijn en het principe van de circulaire economie hebben geïmplementeerd. Daarnaast wil de bedrijfsgroep een betrouwbare en vertrouwde partner vormen – met duurzame inkoop, optimale arbeidsomstandigheden voor medewerkers en innovatieve oplossingen voor klanten.
Circulariteit kent geen status quo
Het idee van een circulaire economie inspireerde Zumtobel om innovatieve benaderingen en ontwikkelingsprocessen te bedenken die allemaal bijdragen aan toekomstbestendige producten en diensten, waarbij hulpbronnen worden gespaard en klimaatneutraliteit een doel op zich is. Tegelijkertijd willen we economisch succes afstemmen op de behoeften van mens en milieu. Het gaat er niet om dat we vanaf het begin perfect functioneren. Circulariteit kent immers geen status quo, heeft geen eindbestemming en is geen onderdeel van een checklist.
Het gaat er juist om dat we stap voor stap in de juiste richting gaan – en onderweg even stilstaan om nieuwe ontwikkelingen op te nemen in de manier waarop wij de circulariteit van producten benaderen. Dat kunnen verbeterde, energiezuinige technologieën zijn of nieuwe wettelijke voorschriften waaraan we willen voldoen. Onze Circular Design Rules zijn daarbij onze belangrijkste interne richtlijnen. Cradle to Cradle®-certificering vestigt de aandacht op onze duurzaamheidsinspanningen en maakt deze zichtbaar voor de buitenwereld.
Our sustainability dimensions
